Stijgende zeespiegel, bodemdaling en extreem weer als gevolg van klimaatverandering, zijn urgente uitdagingen voor de Nederlandse delta. Tal van organisaties werken hard aan de aanpak van deze problemen, met als doel ‘droge voeten te houden’. 

Hoe ziet een effectieve aanpak van deze risico’s eruit? Hoe krijgen we inzicht in de financiële gevolgen van klimaatrisico’s en het beheer ervan in de Nederlandse delta? En hoe trekken we investeringen aan om ervoor te zorgen dat de noodzakelijke adaptatiemaatregelen worden uitgevoerd?

Deze vragen stonden centraal tijdens de expertmeeting ‘Werken aan NLAAA: Financiële Oplossingen voor een Resilient Delta’ op 14 mei in Dordrecht. De locatie, een voormalige bank die in1870 werd gebouwd met als doel ‘vorming, verbetering en beschaving van het volk’, vormde een passend decor voor meer dan 100 experts die samenwerkten aan een moderne interpretatie van deze missie. De doelstellingen van de dag waren het ontwikkelen van sterkere banden tussen belanghebbenden, toewerken naar een gezamenlijk begrip van de financiële uitdagingen en kansen met betrekking tot klimaatverandering in de Nederlandse delta, en het focussen op samenwerkingsmogelijkheden op basis van praktijkvoorbeelden.

Moderator Tracy Metz verwelkomde vertegenwoordigers uit de financiële sector, de Nederlandse delta- en adaptatiesector, en verschillende wetenschappelijke disciplines. Medewerkers van De Nederlandsche Bank (DNB) Platform voor Sustainable Finance Werkgroep voor Klimaatadaptatie en het NLAAA-initiatief van het Nationaal Deltaprogramma kregen een prominente plaats. Onderzoekers uit vakgebieden als financiën, recht, economie, gedragswetenschappen, techniek, ruimtelijke ordening en design waren ook aanwezig.

In een gesprek tussen Detmer Koekoek, de Kwartiermaker voor het NLAAA-initiatief van het Nationaal Deltaprogramma en Zac Taylor, de Academic Lead voor Climate Finance van het Resilient Delta initiatief, werd het belang van nauwe samenwerking tussen wetenschap, beleid en praktijk benadrukt. Taylor verklaarde: “Wetenschappers kunnen state-of-the-art kennis leveren en fungeren als een honest broker. In het Resilient Delta-initiatief brengen we partijen samen voor open discussie, gestoeld op onderzoek en praktijkvoorbeelden waar we gezamenlijk van kunnen leren.”

Het Resilient Delta initiatief wil een brug slaan tussen wetenschap en praktijk om de uitdagingen waar onze delta voor staat aan te pakken. Voor Taylor zijn het integreren van klimaatadaptatie in de financiële sector en het betrekken van de financiële sector bij de discussies over adaptatie in Nederland goede voorbeelden van zulke uitdagingen. Het delen van onderzoeksvragen, praktijkvoorbeelden, data en kennis vergroot de mogelijkheden voor diepere inzichten en daadkrachtige acties.

Professor Tatiana Filatova versterkte in haar keynote lezing getiteld ‘Physical Risks and the Economics of Climate Change Adaptation’ de wetenschappelijke basis voor dit gezamenlijke doel. Haar belangrijkste boodschap was dat klimaatrisico’s niet goed door markten worden geabsorbeerd, waardoor investeren in preventie en adaptatie veel slimmer is dan geconfronteerd worden met de kosten van schade en gederfde inkomsten. De kosten van niets doen zijn eenvoudigweg te hoog.

Met deze inzichten werd het publiek verdeeld in zes rondetafelgroepen om een gezamenlijk overeenstemming te bereiken over mogelijke financiële oplossingen voor klimaatadaptatie. Elke Ronde Tafel, die gezamenlijk werd geleid door een wetenschapper en iemand uit de praktijk, richtte zich op een van de zes thematische vragen: Hoe financieren we toekomstbestendige nieuwe gebiedsontwikkeling zoals het Maasterras in Dordrecht? Hoe ziet de toekomst van onze verzekeringssysteem eruit? Kan de EU-taxonomie veranderen hoe we klimaatadaptatie financieren? Is er een business case voor het toekomstbestendig aanpassen van bestaande wijken? Wat zijn de verstorende neveneffecten van de invoering van klimaatrisicolabels voor huiseigenaren? Hoe zou een nationale klimaatinvesteringsstrategie eruit kunnen zien?

De ochtendsessies waren gericht op het onderzoeken van de hoofdvraag, terwijl de middagsessies de nadruk legden op mogelijke oplossingen en de kennis die nodig is om ze te implementeren. Het kan bijvoorbeeld nodig zijn om de fiscale en juridische implicaties van nieuwe investeringsmodellen inzichtelijk te krijgen. Of we kunnen leren van een succesvolle aanpak in het buitenland, of we kunnen de voorwaarden scheppen voor het testen en opschalen van kansrijke oplossingen.

In de komende weken zal Resilient Delta een rapport uitbrengen met een samenvatting van de plenaire en Ronde Tafel-gesprekken, gericht op ideeën voor samenwerking en follow-up. Resilient Delta heeft een mandaat van onze moederuniversiteiten om deze ideeën te voeden, te versnellen en op te schalen. We kijken ernaar uit om voort te bouwen op deze productieve dag, samen te werken aan NLAAA, en financiële oplossingen in te zetten voor een klimaatbestendige Nederlandse delta.