Unieke kansen voor de sociologie – Afscheidsrede prof.dr. Pearl Dykstra

Momenteel liggen er unieke kansen voor sociologen om complexe maatschappelijke problemen nog beter te gaan ontleden en begrijpen. Tijdens haar afscheidsrede ‘Delen = Vermenigvuldigen? Uitdagende tijden voor de sociologie’ beschrijft socioloog prof.dr. Pearl Dykstra drie van die kansen aan de hand van het begrip ‘delen’. Ook gaat ze in op de vraag of delen iets oplevert, en zo ja, wat? Haar afscheidsrede vindt plaats op vrijdag 29 november in de Aula van de Erasmus Universiteit Rotterdam. 

De eerste vorm van delen verloopt volgens Dykstra via multidisciplinaire samenwerking. Een dergelijke samenwerking vereist ingewikkelde communicatieve, relationele, en inhoudelijke inspanningen. Als er een basis van vertrouwen is, kunnen die inspanningen behalve collateral happiness (een soort ‘nevengeluk’) ook vernieuwende wetenschappelijke opbrengsten genereren. 

De tweede vorm van delen gebeurt via het gemeenschappelijk gebruik van data. Pearl Dykstra geeft daarbij aan; “Toegang tot grootschalige data en computationele methoden via ODISSEI, de nationale infrastructuur voor de sociale wetenschappen, maakt een vernieuwing van de onderzoeksagenda mogelijk, terwijl toegang tot overheidsgegevens de mogelijkheden vergroot om beleid van empirische ondersteuning te voorzien.” 

De derde vorm van delen is gefundeerd in kennis-geschraagde beleidsadvisering, die ontstaat via geïnformeerde dialogen met beleidsmakers. De kans op effectief advies is groter wanneer tijdens een adviestraject regelmatig ruggespraak wordt gehouden tussen beleidsmakers en wetenschappers. Die kans is ook groter als een advies goed past binnen een beleidsagenda. Bij uiteenlopende onderwerpen, zoals bijvoorbeeld voedsel uit de oceanen, microplastics, auto-emissies, gewasbeschermingsmiddelen, en cybersecurity, blijkt het vaak zinvol om een sociologische invalshoek in te brengen. 

Pearl Dykstra stelt “Ik zie een beweging van re-sociologisering: toenemende aandacht voor de invloed van instituties, normen, kansen, machtsrelaties en sociale netwerken op menselijk gedrag. “ 

Over Pearl Dykstra  

Pearl Dykstra is emeritus hoogleraar Empirische Sociologie aan de Erasmus School of Social and Behavioral Sciences. Haar onderzoek richt zich op intergenerationele solidariteit, vergrijzende samenlevingen, veranderingen in families, veroudering en de levensloop, en eenzaamheid. Ze is wetenschappelijk directeur van ODISSEI, (Open Data Infrastructure for Social Science and Economic Innovations), de nationale infrastructuur voor de sociale wetenschappen. Ook is ze leider van het onderzoek naar maatschappelijke veerkracht binnen het Pandemic & Disaster Preparedness Centre. Tussen 2015 en 2020 was ze een van de Chief Scientific Advisors van de Europese Commissie. Nu is ze alumnus van die groep en Fellow. 

De plechtigheid zal aanvangen om 16.00 uur precies in de Aula, Erasmus gebouw, van de universiteit, Burgemeester Oudlaan 50 te Rotterdam. De afscheidsrede kan via een livestream worden bekeken.