Op 20 juni organiseerde het PDPC de derde bijeenkomst in een reeks van drie oefeningen. Tijdens deze oefeningen werd een uitbraak van een hypothetisch virus met pandemisch potentieel (‘Disease X’) gesimuleerd. Deze simulatieoefeningen zijn deel van het PDPC-onderzoeksthema ‘Integrated Science for Policy’, waar wordt gewerkt aan geïntegreerde adviesmethoden om de crisisrespons te verbeteren. 

In vervolg op de simulatieoefeningen van 2023 en 2024, werkte het PDPC in 2025 aan een nieuwe serie simulatieoefeningen gericht op onderzoek naar wetenschappelijke advisering waar zowel biomedische, sociale en economische perspectieven worden gecombineerd. Nieuw in deze opzet was de betrokkenheid van niet alleen wetenschappelijke experts, maar ook beleidsmedewerkers. Deze uitbreiding maakte het mogelijk om de afstemming tussen wetenschappelijk advies en beleidsvragen mee te nemen in de oefeningen. De simulatieoefeningen besloegen verschillende fases in een pandemische tijdlijn: van eerste signalen in de alerte fase (16 april 2025), via acute verspreiding (21 mei 2025) tot de transitie naar een post-crisissituatie (20 juni 2025). Voor het fictieve scenario werd een nieuwe variant van een filovirus (Ebola) ingezet dat klein begon in Nederland en uitgroeide tot een pandemische situatie. In tegenstelling tot de eerdere COVID-19 en Aviaire Influenza  pandemieën, wordt dit virus niet via de lucht overgedragen, maar door de lichaamsvloeistoffen van een besmet persoon. Tijdens de simulatieoefening  moest daardoor nagedacht worden over inzet van andere maatregelen dan bij COVID en Aviaire Influenza.

De oefeningen boden de ruimte aan een diverse groep wetenschappers om expliciet aandacht te besteden aan de verspreiding van het virus, ziekenhuiscapaciteit, vaccinaties, collectieve maatregelen, stigmatisering van groepen, de rol van communicatie in het bevorderen van vertrouwen in wetenschap en het expliciet maken van sociaal-maatschappelijke waarden die impliciet meespelen in afwegingen voor wetenschappelijk advies. Door deze aspecten mee te laten wegen, droegen de oefeningen bij aan het verbeteren van integrale advisering en het zichtbaar maken van biomedische, sociaal-maatschappelijke en economische afwegingen.

Het simuleren van pandemische situaties en het maken van een integraal afwegingskader ter voorbereiding op toekomstige pandemieën zijn belangrijke stappen in de ontwikkeling van het weerbaarder maken van Nederland. Recent heeft ZonMw 2 miljoen euro subsidie toegekend aan het UNITY project, geleid door dr. Anja Schreijer – medisch directeur van het PDPC – waar deze kennis en vaardigheden zullen worden uitgebreid.

Wil je meer lezen over het onderzoeksthema Integrated Science for Policy? Klik hier voor meer informatie.