De stemmen van JUSTGREEN:

Hoe Beitske, Chuma en Anne vorm geven aan inclusieve stedelijke ruimten

De versnelde opwarming van de aarde maakt directe actie noodzakelijk. Steden moeten klimaatplannen afstemmen op sociale doelen om te voorkomen dat de ongelijkheid toeneemt. Gebieden met lage inkomens hebben vaak een gebrek aan groene ruimten, wat samenhangt met een slechtere gezondheid. Door te kiezen voor ‘rechtvaardig vergroenen’ kunnen de negatieve effecten van klimaatverandering op kwetsbare groepen worden beperkt. Daarnaast draagt het bij aan een grotere betrokkenheid van deze groepen bij de besluitvorming.

Het JUSTGREEN Interreg-project is gericht op de verbetering van het klimaatbeleid in zeven Europese steden (Rotterdam, Burgas, Gent, Katowice, Murcia, Tallinn en de regio Attica). Ondanks hun geografische verschillen delen deze steden een gemeenschappelijk streven naar het uitwisselen en ontwikkelen van waardevolle kennis over het verbeteren van klimaatadaptatiestrategieën die prioriteit geven aan het betrekken van gemarginaliseerde stemmen. In dit project biedt het Resilient Delta initiatief via de Erasmus Universiteit Rotterdam de projectpartners wetenschappelijke methoden, zoals de Transferability Matrix en de GLUON-procedure, die de uitwisseling en het leren tussen de partners zullen stimuleren. Beitske Boonstra, Chuma Mbambo-Lado en Anne Bruggen geven ons een kijkje in het project en hun betrokkenheid.

Wat is jouw rol en expertise in JUSTGREEN?

Beitske Boonstra, Assistant professor Governance and Pluralism aan de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences: “In mijn onderzoek bestudeer ik de samenwerking tussen lokale gemeenschappen en lokale overheden op het gebied van bijvoorbeeld stedelijke vergroening. INTERREG (een Europese subsidieregeling voor ruimtelijke en regionale ontwikkeling) biedt een academische partner de mogelijkheid om hiervoor een methodologie te ondersteunen, wat goed aansluit bij mijn verbinding met Resilient Delta. We gebruiken het GLUON-concept om de samenwerking te verbeteren en meer vooruitgang te boeken.”

Chuma Mbambo, GLUON Researcher, Resilient Delta: “Ik heb een achtergrond in stedelijk gelijkheidsonderzoek en het maken van stadsbeleid, en in combinatie met mijn huidige rol als GLUON-onderzoeker richten we ons op de verschillende methodologieën die steden zullen gebruiken om te leren en kennis uit te wisselen binnen het project. De methodologie helpt ons om verschillende perspectieven te combineren tot transdisciplinaire kennis die elke stad kan gebruiken om haar groene beleid meer inclusief te maken.”

Anne Bruggen, GLUON Researcher, Resilient Delta: “Mijn achtergrond is landschapsarchitectuur, waarbij ik sociale en landschappelijke elementen combineer. Voor JUSTGREEN zorgen we ervoor dat elke stem wordt gehoord en maken we procedures op maat voor alle perspectieven.”

De transferability matrix is een hulpmiddel voor uitwisseling, omdat het helpt bij het vergelijken van de contexten waarin het beleid wordt gemaakt, en helpt bij het vertalen van goede praktijken van de ene stad naar de andere

Beitske Boonstra

Assistant professor Governance and Pluralism aan de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences, Voormalig Thema Coördinator Stad

Wat is het proces van het JUSTGREEN project?

In het JUSTGREEN-project heeft elke partnerstad heeft vastgesteld welk beleid zij willen verbeteren, en door samenwerking en uitwisseling met andere steden zullen ze praktische oplossingen genereren om hun vergroeningsbeleid en -praktijken te verbeteren. Het project heeft een looptijd van vier jaar: de eerste drie jaar zijn gericht op actieve samenwerking en uitwisseling, terwijl de vierde jaar in het teken staat van het evalueren, testen en formaliseren van het beleid. Aan het eind zal elke stad een verbeterd inclusief vergroeningsbeleid hebben geïmplementeerd dat is afgestemd op de unieke context.

Procedureel verloopt het project in drie fasen, die elk een specifieke dimensie van stedelijke rechtvaardigheid vertegenwoordigen: Erkenning, Procedure en Distributie. Op dit moment bevindt het JUSTGREEN-project zich in de erkenningsfase, waarin steden moeten reflecteren op hun processen en moeten beoordelen of verschillende perspectieven op stedelijke vergroening worden gehoord. Het project omvat bijeenkomsten met belanghebbenden in elke stad, waar lokale autoriteiten samenwerken met actoren op het gebied van stedelijke ontwikkeling, burgergroepen, universiteiten en verschillende bedrijven en vergroeningsorganisaties. Deze betrokkenheid zal gedurende de hele looptijd van het project consistent zijn.

Beitske: “De transferability matrix is een instrument voor uitwisseling, omdat het helpt om de contexten waarin het beleid wordt gemaakt te vergelijken en het ondersteunt bij het vertalen van goede praktijken van de ene stad naar de andere.”

Elke zes maanden komen de steden bijeen om hun voortgang te bespreken. Maandelijkse online bijeenkomsten volgen de voortgang, terwijl lokale bijeenkomsten van belanghebbenden de beleidsveranderingen in hun steden beoordelen aan de hand van de transferability matrix. We onderzoeken ook de tevredenheid van de lokale gemeenschap over deze veranderingen.

Jullie werken met de JUSTGREEN-scorecard en de transferability matrix. Wat zijn dat?

De JUSTGREEN-scorecard is een hulpmiddel waarmee steden hun voortgang op het gebied van inclusief vergroenen kunnen evalueren. De scorekaart is ontworpen en wordt geleid door consultant en beleidsadviseur Eddy Adams, met wie we nauw samenwerken aan de methodologie van JUSTGREEN. Elke stad gebruikt de scorekaart om zelf te beoordelen hoe goed ze het doen. We hebben gemerkt dat steden dit verschillend aanpakken. Sommige zijn opener over hun uitdagingen en gebieden waar ze leermogelijkheden zien, terwijl andere zich meer richten op hun successen, wat de culturele verschillen kan benadrukken. Elke stad wil echter openingen creëren om hun beleid verder te verbeteren.

De transferability matrix helpt ons te begrijpen hoe beleid en praktijken in specifieke contexten werken en wat er gedaan moet worden om ze aan te passen en te vertalen naar andere steden. Steden met een lange geschiedenis van samenwerking tussen lokale gemeenschappen en overheden zouden bijvoorbeeld bepaalde methoden gemakkelijk kunnen implementeren. Steden met meer spanningen tussen lokale overheden en gemeenschappen kunnen daarentegen een andere aanpak vereisen. Steden verschillen in klimaat, ecologische zones en ontwikkelingsniveau. Terwijl twee steden waterproblemen aanpakken, richt de ene zich op hittebeperking, terwijl de andere zware regenval en overstromingen aanpakt. De matrix helpt deze contextuele verschillen te identificeren en te overbruggen, zodat steden succesvolle praktijken van elders kunnen toepassen en tegelijkertijd lokale uitdagingen kunnen aanpakken.

In wezen vergemakkelijkt de transferability matrix wederzijdse inspiratie en ondersteunt het de aanpassing van best practices van de ene stad naar de andere. De Gluon Procedure daarentegen bevordert collectief leren door steden samen te brengen rond een gedeelde onderzoeksvraag of gemeenschappelijke ambitie. Deze aanpak vertegenwoordigt de hoogste vorm van samenwerkend leren binnen het project en stimuleert innovatie en gezamenlijke vooruitgang.

Ik hoop echt dat de waardering van groen een meer gangbare praktijk wordt en dat hiervoor in de toekomst systematisch voldoende middelen worden uitgetrokken

Beitske Boonstra

Assistant professor Governance and Pluralism aan de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences, Voormalig Thema Coördinator Stad

Wat hoopt jullie dat dit project zal opleveren?

De verwachte resultaten van JUSTGREEN zijn breed. Hoewel we willen helpen bij de implementatie van meer inclusief vergroeningsbeleid, is een belangrijk doel het vergroten van het bewustzijn onder overheidsinstanties over de uitdagingen van inclusief vergroenen. We willen dat mensen zich meer bewust worden van de inspanningen die nodig zijn en de aanzienlijke voordelen, vooral op het gebied van klimaatbestendigheid. Als steden dit volledig inzien, denken we dat ze transformatieve resultaten zullen zien.

Beitske: “Ik hoop echt dat het waarderen van groen meer gemeengoed wordt en dat hier in de toekomst systematisch voldoende geld voor wordt uitgetrokken.”

We hopen ook meer te weten te komen over de financiële aspecten van vergroening, die nog niet volledig zijn onderzocht. Inclusieve vergroening vereist voldoende financiering en steden moeten voldoende middelen toewijzen. Door middel van dit project willen we onderzoeken hoe verschillende steden deze initiatieven financieren en een gemeenschappelijke praktijk van het waarderen en financieren van groene ruimten aanmoedigen. Uiteindelijk is vergroening ook een financiële keuze, en we hopen bij te dragen aan rechtvaardig en effectief beleid op dit gebied.”