
Integrated Science for Policy
Hoe kunnen we betere besluitvorming tijdens pandemieën waarborgen?
Het Pandemic and Disaster Preparedness Center (PDPC) werkt aan geïntegreerde adviesmethoden om de crisisrespons te verbeteren. Ons onderzoek benadrukt de noodzaak van interdisciplinaire samenwerking—waarbij biomedische, sociale en economische perspectieven worden gecombineerd—om versnipperde besluitvorming te voorkomen.
In 2024 organiseerde het PDPC simulatieoefeningen over Aviaire Influenza (vogelgriep), waarbij werd onderzocht hoe interdisciplinaire teams geïntegreerd advies kunnen ontwikkelen. Belangrijke inzichten tonen aan dat open dialoog en diverse expertise cruciaal zijn voor effectief crisismanagement. Op basis hiervan starten we in 2025 met simulatieoefeningen rond Disease X, waarbij we deelname uitbreiden naar beleidsmakers en besluitvormers.
Door advieskaders te verfijnen, wil het PDPC de pandemische paraatheid versterken. Ontdek hier onze rapporten, conferentiepresentaties en aankomende workshops.
Leren van een Crisis – COVID-19
Het Pandemic Disaster and Preparedness Center onderzocht welke vragen vanuit verschillende disciplines beantwoord moeten worden om beter voorbereid te zijn op een nieuwe pandemie. ‘Laat dit het begin zijn van meer samenwerking.’
“Hoe completer het beeld, hoe beter je een crisis kunt bestrijden.” [1] Met deze woorden erkende het kabinet de noodzaak voor meer volledige advisering tijdens pandemieën. Dit deed het kabinet in reactie op het eerste OVV-rapport. Dit wees op het dominante perspectief van infectieziektebestrijding in het begin van de coronapandemie.[2] Ondanks de oprichting van het Maatschappelijk Impact Team (MIT), is de huidige adviesstructuur niet optimaal georganiseerd. Het MIT, Outbreak Management Team (OMT) en andere adviesorganen adviseren vrijwel uitsluitend vanuit hun eigen vakgebied. Dit verhindert weloverwogen adviezen die verschillende perspectieven integreert. Het risico op een dominant perspectief is daardoor nog steeds aanwezig.
Het rapport Leren van een Crisis en het white paper Contouren van Integrale Pandemie advisering beschrijven de weg en obstakels naar integrale advisering. Integrale advisering kent belangrijke voordelen, o.a.:
- Het kan de interactie tussen parameters uit verschillende domeinen blootleggen. Zo kan economische krimp verergeren door de angst voor een virus. Of, kan verminderd draagvlak voor maatregelen infectieverspreiding vergroten.
- Het geeft inzicht in noodzakelijk flankerend beleid om negatieve gevolgen van maatregelen te beperken.
- Het creëert de mogelijkheid om brede scenario’s op te stellen voor de lange termijn.
- Het kan de maatschappelijke afweging tussen maatregelen expliciteren door effecten van maatregelen op verschillende collectieve waarden in te schatten.
Deze voordelen benutten is mogelijk, maar vereist nieuw beleid en onderzoek. Er ontbreekt een domeinoverstijgende organisatie voor adviseren en kennisinfrastructuur tussen de verschillende domeinen. Denk hierbij aan een breed cohort om zowel biomedische als sociaal-maatschappelijke én economische kennis op te doen tijdens een crisis. Het rapport bevat daarnaast een pandemische kennisagenda met daarin de nog te beantwoorden onderzoeksvragen. Deze kennisagenda identificeert vragen, die moeten leiden tot betere integrale advisering en hogere pandemische paraatheid.
Het rapport en het white paper zijn een initiatief van het Pandemic and Disaster Preparedness Center, Het Sociaal en cultureel Planbureau, de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, het UMC Utrecht en de TU Delft. De publicaties zijn het resultaat van uitgebreide desk research, interviews met vooraanstaande experts en werksessies met wetenschappers vanuit verschillende domeinen.
De belangrijkste lessen hieruit zijn als volgt:
- Les 1: Integraal adviseren gaat niet vanzelf: het vergt actie en investering van wetenschappers en beleidsmakers.
- Les 2: Een gezamenlijk raamwerk voor afweging van adviezen vanuit verschillende wetenschappen is haalbaar en kan als leidraad dienen. Ook als de advisering verder gescheiden gebeurt.
- Les 3: Er zijn nu nog onbeantwoorde vragen rond de verschillende facetten van integraal adviseren en hoe die samenkomen in een gedragen integraal afwegingskader.
Voor het rapport en de white paper zie onderstaande download links. Of bekijk hier de recording van het webinar: recording webinar
Vragen over dit onderzoek en het rapport? Mail naar Dr. Anja Schreijer, Medisch Directeur van het PDPC, pdpc@erasmusmc.nl.
[1] Kamerstuk 25 295, nr. 1827
[1] Aanpak coronacrisis Deel 1: tot september 2020, OVV: https://www.onderzoeksraad.nl/nl/page/16666/aanpak-coronacrisis-%E2%80%93-deel-1-tot-september-2020
Webinar
Kijk hier naar Leren van een Crisis



Simulatieoefeningen 2024: Aviaire Influenza
Naar aanleiding van de rapporten uit 2023 heeft het PDPC verder onderzoek gedaan naar de mogelijkheid en voordelen van geïntegreerd advies tijdens een pandemie.
Op 17 april en 24 mei 2024 organiseerde het PDPC twee simulatieoefeningen rond een pandemische uitbraak van Aviaire Influenza in Nederland. De focus lag op de haalbaarheid van geïntegreerd advies, de uitdagingen en kansen die daarbij kwamen kijken, en hoe een integraal kader hierin zou kunnen ondersteunen. De oefeningen waren gebaseerd op een scenario waarin een variant van het hoogpathogene vogelgriepvirus zich via varkens verspreidde, met aanzienlijke gezondheidsrisico’s voor zowel mens als dier. De deelnemers—een interdisciplinair team van wetenschappers uit de biomedische (veterinaire en humane), sociale en economische wetenschappen—onderzochten hoe geïntegreerd advies cruciaal kan zijn bij dergelijke crises.
Het werd duidelijk dat verschillende disciplines inzichten aandroegen vanuit hun eigen expertise, gebaseerd op lessen uit eerdere uitbraken, zoals in de veehouderij, menselijke gezondheidscrises en de sociale gevolgen van COVID-gerelateerde schoolsluitingen. Deze diverse achtergronden beïnvloedden niet alleen de waarden en prioriteiten binnen de discussie, maar brachten ook discipline-specifieke terminologieën met zich mee. Over het algemeen bleken open dialoog en nieuwsgierigheid naar andere wetenschappelijke perspectieven cruciale factoren voor het bereiken van geïntegreerd advies.
Conclusies
- Gescheiden adviezen tonen aan dat interpretaties van een noodsituatie kunnen verschillen, wat leidt tot onsamenhangend disciplinair advies.
- Interdisciplinaire discussies zijn essentieel om blinde vlekken in disciplinaire aanbevelingen bloot te leggen en verschillen in beoordeling en interpretatie te overbruggen.
- Simulatieoefeningen bieden waardevolle kansen om nationale crisisrespons voor te bereiden, interdisciplinaire samenwerking te bevorderen en geïntegreerde adviesmethoden verder te ontwikkelen.
- Het identificeren van kennishiaten is cruciaal voor pandemische paraatheid, zodat bij een uitbraak snel en effectief kan worden gehandeld.
Output
Het PDPC werkt momenteel aan twee publicaties over de processen en kaders van interdisciplinair advies, evenals de resultaten van afzonderlijke en geïntegreerde adviezen over Vogelgriep en pandemische paraatheid. Deze publicaties worden op de website gedeeld zodra ze beschikbaar zijn.
Daarnaast hebben we de resultaten van onze simulatieoefeningen gepresenteerd op twee internationale conferenties: ESCAIDE & ISID. Deze presentaties zijn hieronder te vinden.
Verder zijn er workshopversies van deze simulatieoefening aangeboden op diverse conferenties en congressen. Wil je zo’n workshop organiseren? Neem contact met ons op via pdpc@erasmusmc.nl!
Presentatie ESCAIDE
Dowload hier!
Presentatie ISID
Dowload hier!
Simulatieoefeningen 2025: Disease X in een voorbereide wereld
Het PDPC werkt momenteel aan een nieuwe reeks simulatieoefeningen rond geïntegreerde wetenschappelijke advisering voor beleid. Deze oefeningen bouwen voort op de inzichten uit de Vogelgriep-simulaties, maar introduceren ook nieuwe elementen:
- De oefening richt zich op een uitbraak van een hypothetisch, nog onbekend virus met pandemisch potentieel (Disease X).
- Naast wetenschappelijke experts nodigen we nu ook beleidsmakers en uitvoerders uit om deel te nemen aan de oefeningen, om zo een oefening te creëren waarin de adviesvraag, het wetenschappelijk advies en de besluitvorming op elkaar afgestemd kunnen worden en geoefend kunnen worden.
- De simulatieoefeningen vinden plaats in een context waarin de wereld optimaal voorbereid is wereld op een pandemie.
We hebben data vastgesteld voor drie simulatieoefeningen, elk gericht op een andere fase van een pandemie:
16 april – Alerte fase: de eerste signalen van een nieuw virus met pandemisch potentieel worden ontdekt.
21 mei – Acute fase: de pandemie breekt uit en verspreidt zich.
20 juni – Transitiefase: de pandemie neemt af en de samenleving schakelt over naar de post-crisisfase.
Meer updates en informatie over de simulatieoefeningen en hun resultaten volgen binnenkort!