Op 9 november vond de Healthy Start conferentie plaats in De Fruitvis in Rotterdam. Healthy Start heeft de ambitie om de toekomst van nieuwe generaties te verbeteren, geïnitieerd door professor Eveline Crone (Erasmus Universiteit Rotterdam), professor Vincent Jaddoe (Erasmus MC) en professor Maaike Kleinsmann (TU Delft). Deze conferentie bracht zowel wetenschappers uit het sociale, medische en technische veld, als maatschappelijke partijen die werken met kinderen en jeugd bij elkaar. De complexe uitdagingen die een goede start in het leven in de weg kunnen staan vereisen samenwerking tussen mensen uit de gehele maatschappij die dezelfde ambitie delen. In deze blog blikken we terug op een succesvolle start van de samenwerking tussen jonge onderzoekers en kinder- en jongerenwerkers en hopen we nog meer mensen die onze ambitie delen enthousiast te maken over Healthy Start.

Wicked problems oplossen voor een Healthy Start

Met Healthy Start doelen we op een gezonde en kansrijke start in het leven. Dit begint al voor de geboorte en reikt tot 21 jaar. Er zijn nogal wat uitdagingen in deze periode die een gezonde en kansrijke start in de weg kunnen staan. Denk aan een ongezonde leefstijl van ouders, een onveilige omgeving om in op te groeien, of sociale druk onder jongeren wat kan leiden tot psychische klachten en problematisch gedrag. Dit soort uitdagingen worden vaak wicked problems genoemd, omdat ze te complex zijn om vanuit één perspectief of discipline op te lossen. Hiervoor is samenwerking nodig waarin zoveel mogelijk expertises en ervaringen vanuit zowel wetenschap als praktijk samenkomen. Hier is iedereen het wel over eens. De grote vraag is nu hoe we deze samenwerking het beste vormgeven.

Samenwerking wetenschap en praktijk

Een belangrijk onderdeel van samenwerking tussen wetenschap en praktijk is dat deze elkaar vanaf het begin vinden en dat zij een gezamenlijk doel voor ogen hebben om aan te werken. Samenwerking moet daarnaast meer zijn dan het uitwisselen van ervaringen en ideeën. Het moet echt in interactie leiden tot iets nieuws en dus toegevoegde waarde hebben om impact te maken. Alleen dan heeft iedereen ook het gevoel bij te dragen en verantwoordelijk te zijn voor de uitkomsten. Voor het Healthy Start congres op 9 november wilden we samenwerking meteen goed aanpakken en de verbinding tussen wetenschap en praktijk een belangrijk onderdeel maken van het programma. Hiervoor wilden we jonge onderzoekers en kinder- en jongerenwerkers de kans geven om de agenda voor Healthy Start te creëren. Dit deden we door middel van een interactieve brainstorm als start van het congres en een postersessie van de uitkomsten aan het einde van het congres.

Interactieve brainstorm tussen jonge onderzoekers en kinder- en jongerenwerkers

De hoofdvragen van de interactieve brainstorm waren:

• Wat zijn de belangrijkste thema’s voor een gezonde start van kinderen en jongeren?
• Welke thema’s kunnen alleen door samenwerking aangepakt worden?
• Hoe versterken we de samenwerking tussen onderzoekers en kinder- en jongerenwerkers?

Op basis van de belangrijkste thema’s voor samenwerking werden concrete projectideeën ontwikkeld om de wicked problems binnen deze thema’s aan te pakken, gebruik makend van zowel wetenschap als praktijk. Het mooie is dat we met de organisatie van de interactieve brainstorm zelf eigenlijk ook meteen wetenschap en praktijk samen hebben gebracht. De organisatie en ondersteuning werd namelijk uitgevoerd door jonge onderzoekers van het Society Youth Neuroscience Connected (SYNC) lab en Bianca Boender van You!nG en BVjong (de beroepsvereniging van kinder- en jongerenwerkers in Nederland). De uitkomsten van de brainstorm werden verzameld op posters, die vervolgens werden bekeken en besproken tijdens een postersessie voor alle aanwezigen op de conferentie.

Onze interactieve brainstorm als onderdeel van de gehele Healthy Start conferentie was een groot succes, zoals deze aftermovie mooi laat zien. We delen daarom graag wat best practices van deze samenwerking.

Tips voor een succesvolle samenwerking tussen wetenschap en praktijk

• Start met elkaar letterlijk opzoeken (fysiek en online) om al vanaf een vroeg stadium ideeën en gezamenlijke doelen te identificeren. Leer elkaar en elkaars werk kennen, spreek verwachtingen uit en deel ervaringen. Voor Healthy Start is dit bijvoorbeeld bijdragen aan de beste start voor ieder kind of jongere in onze samenleving. Ook hebben we de tijd genomen om elkaar en elkaars vak te leren kennen.
• Niet naast elkaar maar met elkaar werken door de interactie steeds op te zoeken en samen tot betere ideeën te komen dan alleen het samenbrengen van individuele ideeën. Voor de interactieve brainstorm hebben we vaak contact en overleg gehad tijdens het ontwikkelen van de inhoud.
• Maak optimaal gebruik van elkaars expertise en ervaring door de taken slim te verdelen. Vertrouw op elkaars kunde en geef elkaar de ruimte om taken zelfstandig uit te voeren. Voor de interactieve brainstorm heeft You!nG de vorm van de brainstorm ontwikkeld en geleid en heeft SYNC na de brainstorm inhoudelijk de posters gestructureerd en ingevuld die de basis vormen voor de agenda van Healthy Start.
• Bezoek elkaars omgeving. Door tijd met elkaar door te brengen op de werkplaats van beide partijen leer je elkaars werk beter kennen. Dit helpt om meer verbinding te leggen, beter te communiceren en de samenwerking nog meer op één lijn te brengen. Voor Healthy Start was het onze wens om dit te doen maar helaas hadden de Coronamaatregelen roet in het eten gegooid. Dit staat zeker nog op de planning!

Als laatste de belangrijkste, eenvoudige tip:

Het hele proces om wicked problems aan te pakken start met bewustwording. Bewustwording dat we het niet in ons eentje kunnen doen. We hebben elkaar nodig. Niet met elkaar maar samen!

Wat zijn de resultaten en hoe gaan we verder?

Een greep uit de thema’s die zijn opgehaald voor de agenda van Healthy Start zijn: (psychische) weerbaarheid vergroten – negatieve invloed via social media verminderen – voeding en beweging bevorderen – sociale vaardigheden ontwikkelen – armoede en ongelijkheid verminderen – fysieke en emotionele veiligheid waarborgen. Deze kunnen volgens de participanten alleen of het beste aangepakt worden door samenwerking tussen wetenschap en praktijk. Een aantal concrete ideeën voor projecten die al naar voren kwamen tijdens de postersessie waren een “Gouden Hub” waar lopende projecten samenkomen, een toegewijd team dat actief een brug slaat tussen wetenschap en praktijk en een prijs voor jongeren die met een nieuw idee komen (citizen science). Dit zijn voorbeelden van ideeën die we de komende tijd, wederom gezamenlijk, gaan uitwerken.

Naast de uitkomsten op de posters werd de gehele Healthy Start conferentie ook vastgelegd in een illustratie door een live tekenaar, waarin de interactieve brainstorm en postersessie ook zijn opgenomen.

Healthy Start moet een beweging worden waar iedereen met het gezamenlijke doel om kinderen en jongeren de beste start van het leven te geven zich bij aan kan sluiten, dus meld je vooral aan voor de nieuwsbrieven door je aan te sluiten bij de Healthy Start community.

Meer terugkijken of lezen over Healthy Start en de Healthy Start conferentie?

Voor een sfeerverslag van de gehele conferentie, dus ook de presentaties van senior onderzoekers, lees het verslag hier.

De plenaire presentaties van senior onderzoekers kunnen ook teruggekeken worden via de opname van de livestream.

Wij hebben genoten van de samenwerking tussen praktijk en wetenschap en zien het als een grote meerwaarde en noodzaak als we echt iets willen betekenen voor de doelgroep van Healthy Start; alle kinderen en jongeren in Nederland. We moedigen daarom iedereen met dezelfde ambitie aan om zich aan te sluiten bij de Healthy Start community!

Geschreven door Dr. Karlijn Hermans (postdoctoraal onderzoeker Erasmus Universiteit Rotterdam en wetenschappelijk projectondersteuner Healthy Start) en Bianca Boender (oprichter You!nG en interim voorzitter BVjong)