
LISA: een digitale schatkamer voor ruimtelijk-economisch onderzoek
Een team van Delftse en Rotterdamse wetenschappers stelt een schat aan ruimtelijke informatie over het Nederlandse bedrijfsleven beschikbaar. De LISA-repository – een digitale onderzoeksomgeving die gratis toegankelijk is voor studenten en medewerkers van de Erasmus Universiteit en TU Delft – schept nieuwe mogelijkheden voor interdisciplinair onderzoek op het snijvlak van ruimte en economie.
De economie is onlosmakelijk verbonden met de manier waarop we steden en landschap inrichten. En omdat ruimte schaars is in Nederland, zijn slimme oplossingen nodig om de transitie naar een duurzame economie mogelijk te maken. Daarom stelt een team van Rotterdamse en Delftse wetenschappers een repository voor ruimtelijk-economisch onderzoek beschikbaar, met zeer gedetailleerde locatiegegevens van bedrijven die in ons land gevestigd zijn.
‘De repository geeft ruimtelijk onderzoekers meer inzicht in de economie, en economen meer ruimtelijk inzicht,’ aldus onderzoeker Merten Nefs van het Erasmus Centre for Urban Port & Transport Economics (UPT). ‘Die werelden willen we dichter bij elkaar brengen.’

Nieuwe onderzoeksmogelijkheden
De repository is een verzamelplaats van informatie over bedrijven in Nederland van 1996 tot nu, samengesteld door Stichting LISA, waarmee onderzoekers analyses, datavisualisaties en interactieve kaarten kunnen maken op elk geografisch niveau. Daarmee opent zich een nieuwe wereld van onderzoeksmogelijkheden. ‘Je kunt heel precies analyseren hoe bedrijvigheid met de ruimte verweven is, veel gedetailleerder dan met open databronnen,’ legt Nefs uit. ‘Zo kun je door gegevens te koppelen niet alleen onderzoeken waar bedrijven gevestigd zijn, maar ook in wat voor type gebouwen ze precies zitten.’
Dat is bijvoorbeeld nuttig voor onderzoek naar het stimuleren van de circulaire economie: ‘Voor de overheid hebben we onlangs in kaart gebracht waar circulaire activiteiten in Nederland precies plaatsvinden. Met behulp van de repository was het mogelijk om te analyseren welke eisen circulaire bedrijven stellen aan een locatie, en welke ruimtelijke condities het mogelijk maken om circulaire activiteiten op te schalen.’
LISA-data
De repository is gebouwd met LISA-data, een gedetailleerd werkgelegenheidsregister waar Nefs regelmatig gebruik van maakt. ‘Ik werk al een jaar of tien met LISA-data voor mijn onderzoek,’ zegt hij. ‘Dat kost geld. Voor elk project moesten mijn collega’s en ik telkens financiering regelen om gebruik te maken van de LISA-informatie. Hoe mooi zou het zijn als onze studenten en collega-onderzoekers ook deze mogelijkheid hebben?’
Daarom diende Nefs een onderzoeksvoorstel in bij het Resilient Delta initiative, samen met stadseconoom Jeroen van Haaren (Erasmus UPT) en stedenbouwkundige Karel van den Berghe (Bouwkunde, TU Delft).
Veerkrachtige economie
De repository is de komende jaren gratis beschikbaar voor studenten en onderzoekers van de Erasmus Universiteit en de TU Delft. ‘Zo heeft een masterstudent stedelijke economie de repository onlangs gebruikt voor zijn afstudeeronderzoek naar de ruimtelijke verdeling van de Nederlandse hospitality-sector, en is een team onderzoekers in Delft aan de slag gegaan met de textiel- en kledingsector.’
Nefs: ‘De mogelijkheden zijn enorm, en er zijn al een aantal mooie onderzoeken mee uitgevoerd. Maar we hopen natuurlijk dat onze repository nog veel meer Delftse en Rotterdamse collega’s en studenten zal helpen om samen te werken aan belangrijke nieuwe kennis voor een veerkrachtige economie in de delta.’
Wil je een selectie van de data gebruiken voor jouw onderzoek? Klik hier om naar de repository te gaan. Neem voor vragen contact op met Merten Nefs (nefs.ese@eur.nl).