Healthy Start Stories |
Romy Gaillard
Leefstijl en ouderschap: ‘Hoe begeleiden we aanstaande ouders naar een gezonde leefstijl zodat elk kind zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen?’
De allereerste periode in de ontwikkeling van ieder mens is cruciaal. Zo worden vroeg in de zwangerschap het hart, de hersenen, nieren, lever en het spijsverteringsstelsel aangelegd. Het is een wonderlijke en tegelijkertijd kwetsbare periode. Gelukkig verloopt die prille ontwikkeling meestal goed. Maar soms gaat het mis. Bijvoorbeeld door een foutje in het genetisch materiaal of vanwege een ongezonde leefstijl van de aanstaande ouders. Hoe zorgen we ervoor dat de allereerste weken van de zwangerschap zo goed en gezond mogelijk verlopen? Daarover vertelt Romy Gaillard, kinderarts in het Erasmus MC en Ambition Lead binnen Healthy Start.
“Het blijft fascinerend dat uit de samensmelting van een eicel en een spermacel een compleet mens kan groeien. Vooral de allereerste weken van een zwangerschap vind ik intrigerend. In die periode verloopt de ontwikkeling razendsnel en worden de fundamenten gelegd voor alles wat we nodig hebben voor de rest van het leven. Gelukkig verloopt die ontwikkeling meestal goed. Maar soms treden complicaties op. Daarvoor kunnen verschillende oorzaken zijn. Eén cruciale factor is de leefstijl van de toekomstige ouders. Het is bekend dat roken, alcohol en overgewicht schadelijk kunnen zijn voor het embryo. Toch rookt ongeveer 10% van de zwangere vrouwen en drinkt zelfs 50% van de vrouwen af en toe alcohol tijdens de zwangerschap. Dat brengt risico’s met zich mee. In het ergste geval ontwikkelt de placenta of het ongeboren kind niet goed. Hierdoor kan een miskraam optreden of kan het kind op zeer jonge leeftijd op achterstand raken. Als kinderarts en onderzoeker wil ik weten wat we kunnen doen om deze risico’s te verminderen. Hoe kunnen we ouders begeleiden naar een gezonde leefstijl zodat elk kind de kans krijgt zich zo goed mogelijk te ontwikkelen?”
Zo’n 10% van de zwangere vrouwen rookt en 50% van de vrouwen drinkt af en toe alcohol tijdens de zwangerschap
Brede interesse
“Op de middelbare school wist ik niet zo goed wat ik wilde studeren. Wel had ik altijd een interesse in het menselijk lichaam en dus koos ik voor geneeskunde. Die opleiding leek me breed en vol mogelijkheden voor de toekomst. Tijdens de opleiding besloot ik een extra onderzoeksmaster te volgen. Ik wilde graag meer leren over wetenschappelijk onderzoek en zo raakte ik betrokken bij Generation R, een grootschalig onderzoeksproject naar de ontwikkeling van kinderen en jongeren in Rotterdam. Mijn onderzoek binnen dit project richtte zich op moeders met overgewicht en de gevolgen daarvan op hun ongeboren kind. Nog voor ik aan mijn coschappen begon, promoveerde ik op dit onderwerp. Daarna vervolgde ik mijn geneeskundestudie. Toen ik eenmaal coschappen liep en kennismaakte met de Neonatologie, viel alles op zijn plaats: ik wilde kinderarts worden.”
Het besef dat we als artsen een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de toekomst van een kind vind ik keer op keer iets heel speciaals
“Sinds kort werk ik drie dagen per week als academisch kinderarts in het Sophia Kinderziekenhuis op de medium care afdeling. Hier komen kinderen van 0 tot 18 jaar terecht met verschillende ziektebeelden. De ene keer gaat het om een infectie, de andere keer om nierproblemen. Ook de verblijfsduur van de kinderen op de afdeling varieert: sommige knappen binnen een paar dagen op, terwijl andere wekenlang zorg nodig hebben. Het besef dat wij als artsen een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het welzijn en de toekomst van een kind, vind ik keer op keer iets heel speciaals.
Ik hecht er veel waarde aan om naast mijn werk als kinderarts ook onderzoek te blijven doen. De laatste jaren heb ik me samen met collega-onderzoekers steeds meer gefocust op zorg vanaf de preconceptie periode. Dit houdt in dat aanstaande ouders al vóór de bevruchting en in de vroege fase van de zwangerschap, medische zorg en begeleiding krijgen met als doel de gezondheid van zowel ouders als het toekomstige kind te optimaliseren. Uniek in onze aanpak is dat we ook de vaders actief betrekken. Traditioneel richt zwangerschapszorg zich vooral op vrouwen, maar de leefstijl van de vader is ook cruciaal. Niet alleen omdat de spermakwaliteit belangrijk is voor een goede bevruchting, maar ook omdat het voor zwangere vrouwen lastig kan zijn om ongezonde gewoontes, zoals roken, op te geven als hun partner dit blijft doen.”
Krachten en kennis samenbrengen
“Onlangs ben ik gestart als Ambition Lead bij Healthy Start. Dit betekent dat ik de leiding heb over Ambitieproject 1 waarin we ons richten op de eerste 1000 dagen in het leven van een kind. Een onderzoeksfocus die perfect aansluit bij mijn achtergrond. In tegenstelling tot de andere ambitieprojecten starten wij niet een nieuw onderzoek, maar bouwen wij voort op bestaande onderzoeksprojecten om nieuwe vragen te beantwoorden. Binnen het Erasmus Medisch Centrum, de Erasmus Universiteit en de TU Delft wordt namelijk al veel onderzoek gedaan naar deze belangrijke levensfase. Mijn rol is om allerlei verschillende projecten met elkaar te verbinden. Door deze zogenaamde ‘transdisciplinaire samenwerking’ kunnen we gezamenlijk belangrijke nieuwe vragen en uitdagingen aanpakken.”
In tegenstelling tot andere ambitieprojecten starten we niet één nieuw onderzoek maar bouwen we voort op bestaande kennis en projecten om nieuwe vragen te beantwoorden
“In Ambitieproject 1 richten we ons op verschillende thema’s. Allereerst verkennen we de potentie van big data. Nederland beschikt over een schat aan gegevens van zwangere vrouwen, partners en hun kinderen, inclusief beeldmateriaal zoals echo’s. We onderzoeken hoe we deze data beter kunnen benutten, bijvoorbeeld om vroegtijdig te signaleren als een kind een minder gunstige ontwikkeling doormaakt. Hiervoor is er nauwe samenwerking tussen onderzoekers van het Erasmus Medisch Centrum, de TU Delft en de Gemeente Rotterdam.
Verder onderzoeken we op welke momenten in het leven we mensen het beste kunnen voorlichten over een gezonde zwangerschap. Idealiter start deze voorlichting al ruim vóór de zwangerschap. Het is een natuurlijk onderdeel van het leven en daarom vinden we dat er meer informatie over beschikbaar moet zijn. Daarnaast onderzoeken we bijvoorbeeld ook of er betere verlofregelingen mogelijk zijn voor ouders. Ons doel is uiteindelijk om zwangerschap te normaliseren in de maatschappij. Hoe kunnen we dat bereiken? En wat denken verschillende stakeholders dat hiervoor nodig is?
Tot slot houden we ons bezig met de kosteneffectiviteit van preventieprogramma’s in de eerste 1000 dagen, zoals leefstijl coaching voor aanstaande ouders. Als onderzoekers en artsen zijn we overtuigd van het belang van goede preconceptiezorg. Maar als we echt impact willen maken is het cruciaal dat we ook de samenleving en politiek overtuigen van dit belang. Een sleutelvraag hierbij is of de voordelen van preventieprogramma’s opwegen tegen de kosten. Voor een goede analyse hiervan werken we samen met wetenschappers op het gebied van gezondheidseconomie.”
Healthy Start begint te ‘buzzen’
“Ik vind het echt indrukwekkend dat het drie vooraanstaande wetenschappers is gelukt om zo’n groot consortium als Healthy Start op te zetten. Daarnaast leer ik persoonlijk ook heel veel als Ambition Lead. Ik vind het een interessante uitdaging om om te gaan met kritische vragen, zoals over de kosteneffectiviteit van onze preconceptie programma’s. Ook in de manier van werken liggen soms uitdagingen. We willen allemaal graag de ambities van Healthy Start waarmaken, maar we hebben ook een vol takenpakket. Dat maakt het wel eens lastig om efficiënt met elkaar samen te werken.”
Het is bijzonder om te zien dat Healthy Start een steeds groter publiek bereikt
“Al met al vind ik het bijzonder om te zien hoe Healthy Start steeds vaker het onderwerp van gesprek is en een groter publiek bereikt. Ik merk een toenemende ‘buzz’ rondom ons werk en die groeiende belangstelling voor Healthy Start zijn voor mij een bron van energie.”
Romy Gaillard’s Healthy Start Perspective
“Ik hoop dat we door onze kennis en krachten te bundelen de zorg in de eerste 1000 dagen van het leven kunnen verbeteren. Op dit moment schieten we daar in Nederland echt tekort. En dat heeft grote gevolgen voor de toekomst van veel kinderen. Het is cruciaal dat we de juiste ouders op het juiste moment bereiken en ze op weg helpen naar een gezonde leefstijl. Dat vraagt nauwe samenwerking, niet alleen met collega-wetenschappers, maar ook met verschillende zorgprofessionals, consultatiebureaus en gemeenten. Door samen op te trekken vergroten we de kans dat veel meer kinderen een gezonde start maken in het leven en een hoopvolle toekomst tegemoet kunnen gaan.”
Hoe meer mensen deelnemen aan Healthy Start, hoe beter we onderzoek kunnen doen en hoe meer kinderen we kunnen helpen. Voel je je betrokken bij dit onderwerp? Word dan lid van onze community. Volg onze LinkedIn of deel je ideeën per mail: healthystart@convergence.nl