Congres voor revalidatietechnologie bezoekt Rijndam Revalidatie en het Erasmus MC

De REHAB-week 2022 in Rotterdam zit erop

Van VR tot robotica, van muziekinstrumenten tot stamcellen. Het kwam allemaal voorbij toen bezoekers van de REHAB-week, het wereldcongres voor revalidatietechnologie, een kijkje namen bij Rijndam Revalidatie en het Erasmus MC. ‘Als ik naar alle innovatieve ideeën kijk, weet ik zeker dat de samenwerkingen binnen het Convergence Health & Tech programma een schot in de roos zijn.’

Rotterdam was in de laatste week van juli de plaats van handeling van de REHAB-week in AHOY. ‘Hét congres voor de revalidatietechnologie, een kans voor industrie, clinici en wetenschappers om elkaar te laten zien wat ze in huis hebben’, aldus afdelingshoofd Revalidatiegeneeskunde Gerard Ribbers van het Erasmus MC. Samen met Jaap Harlaar van de TU Delft haalde hij dit internationale congres naar Rotterdam.

Na een week vol workshops, presentaties en het uitwisselen van ideeën brachten de congresgangers op vrijdag een bezoek aan Rijndam Revalidatie en het Erasmus MC. De plekken waar revalidatietechnologieën uiteindelijk terechtkomen bij de patiënt.

Living labs

Op de innovatiemarkt demonstreert een onderzoeker hoe je met een Ziggy naast een rolstoelgebruiker kan lopen in plaats van erachter. Een innovatie geboren uit de samenwerking tussen een moeder van een kind met beperkingen, technici en clinici. De Ziggy is het eerste start-up bedrijf van de afdeling revalidatie in de samenwerking met de TU Delft.

Even verderop vertelt een patiënt over zijn klikprothese. Dit is een nieuw type beenprothese die rechtstreeks aan het bot wordt bevestigd. De operaties en revalidatie die hiervoor nodig zijn gebeuren in het Osseointegratie Centrum Rotterdam, een samenwerkingsverband tussen het Erasmus MC, Rijndam Revalidatie en Rijndam Orthopedietechniek. De patiënt vertelt hoe de prothese zijn leven heeft verbeterd: ‘Ik kan nu de hele dag op pad.’ Ondertussen toont een andere amputatiepatiënt haar handbike. Hiermee rijdt ze wedstrijden van meer dan 100 kilometer, puur en alleen op armkracht.

Een bezoeker van de innovatiemarkt in Rijndam Revalidatie test de Ziggy uit

Virtueel koken  

De congres-bezoekers gaan ook zelf aan de slag. Ze proberen in virtual reality een eitje te bakken met de VR SenseGlove en schrijven een naam met hun ogen via een speciale iPad met eyetracking. Die iPad is bedoeld voor mensen met het locked-in syndroom. Een ernstige verlamming waarbij mensen alleen nog hun ogen kunnen bewegen. Bram Onneweer is coördinator living Labs van Rijndam en vertelt dat de eye-tracking-techniek meer toepassingen kan hebben: ‘We onderzoeken nu of het ook werkt voor de besturing van een elektrische rolstoel. Dan kunnen patiënten met het locked-in syndroom straks zelf hun rolstoel besturen.’

Adembediening

Even verderop laat ademtherapeut Ruud van der Wel zijn verzameling aan muziekinstrumenten en games zien. Hij bedenkt in zijn vrije tijd nieuwe – en vooral leukere – manieren om zijn patiënten therapie te geven. Zo bedacht hij verschillende instrumenten die bespeeld kunnen worden door mensen met een zware lichamelijke handicap. Ook ontwikkelde hij de GroovTube. Een blaasapparaat dat gekoppeld kan worden aan de iPad waardoor ademhalingsoefeningen een spelletje worden. Met een speciale app kan je bijvoorbeeld muziek maken door op het juiste ritme te ademen.

Ruud van der Wel ontwikkelde het blaasinstrument ‘de GroovTube’

Kweekbot

In het Erasmus MC wordt een bezoek gebracht aan het kinderhersenlab in het Sophia Kinderziekenhuis., waar ze op een speelse manier data verzamelen over kinderen met neurologische aandoeningen. Bezoekers maken kennis met Wavy en Brainy, twee schattige digitale figuurtjes die de kinderen begeleiden tijdens de verschillende metingen.

De REHAB-tour stopt ook bij het lab van de Connective tissue repair group. Deze groep gebruikt stamcellen om nieuw kraakbeen en botweefsel te kweken. Het doel van de groep: nieuw botweefsel kweken om grote botdefecten te helpen herstellen. Na een introductie van Postdoc Andrea Schwab gaan de labjassen aan en komen de pipetten tevoorschijn. Deelnemers bestuderen kraakbeenweefsel door de microscoop en bekijken de verschillende biomaterialen die het lab test.

Een virtuele grabbelton

Ondertussen lopen in een andere ruimte deelnemers rond met grote zwarte brillen terwijl ze grijpen naar onzichtbare objecten in de lucht. Deze groep ontdekt de toepassingen van VR. Deze techniek wordt al ingezet om IC-opnames te verwerken, zorgverleners te trainen en operaties voor te bereiden.

Bezoekers proberen de VR-brillen en treden een andere wereld binnen

In het Sophia Kinderziekenhuis helpt VR kinderen voor te bereiden op hun operatie. Via de VR-bril doorlopen kinderen alle stappen voorafgaand en na de operatie, inclusief grabbelen in de cadeautjeston. GZ-psycholoog i.o.t. Klinisch psycholoog Jeroen Legerstee onderzocht samen met collega’s de effecten van VR: ‘Kinderen die voor de operatie de VR te zien kregen, bleken na de operatie minder pijnstilling nodig te hebben.’

Hoewel al die VR-initiatieven heel mooi zijn, blijkt het toch niet voor iedereen geschikt. Legerstee: ‘Kinderen onder de zes jaar begrepen niet dat de Virtual Reality niet de echt realiteit is. Zij hebben nog moeite met het onderscheid tussen fantasie en de werkelijkheid. Sommigen van hen dachten daardoor na het zien van de VR dat hun operatie er al op zat.’